گوگل سرچ کنسول چیست و چه کاربردی دارد؟

اگر صاحب یک وبسایت باشید و به حضور وبسایتتان در نتایج گوگل اهمیت دهید حتما نام گوگل سرچ کنسول (Google Search Console) به گوشتان خورده است. اگرچه می‌توان گفت تمام متخصصین SEO از این ابزار استفاده می‌کنند، اما می‌توان آن را مناسب مدیران کسب‌وکارها نیز دانست. در این مقاله به شکل خلاصه این ابزار را معرفی می‌کنم و در مقالات بعدی با جزئیات بیشتری به بخش‌های گوناگون گوگل سرچ کنسول می‌پردازم.

پس برای شروع به سراغ سوال کلیشه‌ای می‌رویم:

گوگل سرچ کنسول (Google Search Console) چیست؟

گوگل سرچ کنسول (Google Search Console) ابزاری  رایگان از گوگل است که برای بررسی وضعیت عملکرد عبارات کلیدی در نتایج جستجو، مشکلات فنی احتمالی وبسایت، علت عدم ایندکس شدن صفحات و بسیاری از موارد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

Google Search Console (به اختصار: GSC) دارای امکاناتیست که به کاربر و مدیر وبسایت گزارش‌هایی برای بهینه‌سازی عملکردشان در نتایج جستجو ارائه می‌دهد. بر خلاف گوگل آنالیتیکس، سرچ کنسول تنها اطلاعات ورودی از موتور جستجوی گوگل را نشان می‌دهد و اطلاعات دیگر بخش‌ها همانند ورودی شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات و ورودی مستقیم کاربر را نمایش نمی‌دهد.

تا ماه می سال ۲۰۱۵ این ابزار گوگل وبمستر تولز (Google Webmaster Tools) نامیده می‌شد. پس هر جا از زبان کسی «گوگل وبمستر» شنیدید منظورشان همان «سرچ کنسول» است. در ژانویه ۲۰۱۸ گوگل نسخه جدیدی از این ابزار را معرفی کرد که تغییرات زیادی در رابط کاربری داشت. در سپتامبر ۲۰۱۹ نسخه قدیمی گزارشات گوگل سرچ کنسول حذف و نسخه فعلی جایگزین شد.

اما سرچ کنسول چه کاربردی دارد و از آن مهم‌تر، کاربردش برای SEO چگونه است؟ در ادامه به این موضوع می‌پردازم.

کاربرد گوگل سرچ کنسول چیست؟

سرچ کنسول ابزاری حیاتی برای متخصصین SEO برای تدوین استراتژی است. اطلاعاتی که از سرچ کنسول به دست می‌آید به کسب‌وکار و وبسایت کمک می‌کند فرصت‌های رشد رتبه را پیدا کنند، وضعیت فعلی رتبه‌ها را بهبود دهند و بفهمند که مخاطبشان از طریق چه عبارات و صفحاتی از نتایج جستجو به وبسایتشان وارد می‌شود.

اگر بحث دیجیتال مارکتینگ وسط باشد، نمی‌توان از قدرت وبسایت برای تولید سر نخ فروش چشم‌پوشی کرد. بنابراین ورودی‌های گوگل یکی از مهم‌ترین ورودی‌ها برای کسب‌وکار است.

تا اینجا بیشتر از دید مدیریتی به این ابزار نگاه کردیم. سرچ کنسول امکانات خیلی زیادی دارد که نمی‌توان همه آنها را در این بخش ارائه کرد. در واقع تا زمانی که هر بخش به شکل مجزا بررسی نشود امکان درک قدرت این ابزار به شکل کامل وجود ندارد؛ با این حال من در این بخش برخی از ویژگی‌ها را می‌گویم.

شاید سوال شما هم باشد وقتی گوگل آنالیتیکس وجود دارد دیگر چه نیازی به سرچ کنسول است؟ سرچ کنسول چه امکانات متفاوتی نسبت به گوگل آنالیتیکس ارائه می‌دهد؟

هر دو ابزار امکانات مشابهی دارند از جمله اینکه میزان ورودی وبسایت از گوگل را نشان می‌دهند، نشان می‌دهند که این ورودی به کدام صفحات است و کاربر با موبایل بوده است یا دسکتاپ. همین!

کاربرد سرچ کنسول در بررسی میزان ورودی از گوگل

برای بسیاری از کسب‌وکارها ارزشمندترین بخش در سرچ کنسول بخش گزارشات پرفورمنس (Performance) است. همانطور که از نام این گزارش پیداست این بخش منبع مناسبی برای بازاریابان و مدیران وبسایت برای کسب اطلاعات راجع به وضعیت سایتشان در نتایج گوگل است. همچنین از این بخش می‌توان شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) را سنجید و میزان رشد را متوجه شد. در مورد گزارشات Performance به شکل مفصل در مقالات بعدی صحبت می‌کنم اما در این بخش به شکل خلاصه می‌گویم از اینجا به چه چیزی دسترسی دارید.

• میزان کلیک (Click):  از این گزارش می‌توانید بفهمید که تعداد افرادی که از طریق عبارات کلیدی وارد سایت شما شده‌اند چه میزان است. از این مهم‌تر می‌توانید بدانید از هر کلمه چه میزان ورودی داشته‌اید. در کنار این می‌توانید بفهمید برای هر صفحه چه میزان کلیک داشته‌اید که به شما در تدوین استراتژی بسیار کمک خواهد کرد.
• میزان Impression: من معنای فارسی مناسبی برای این کلمه ندارم. بهتر است به همین اسم بشناسیمش. دعواهای زیادی برای تعریف ایمپرشن وجود دارد که در مقاله مخصوص خودش توضیح می‌دهم. در اینجا کافیست این را بدانید اگر سایت شما در نتایج جستجو برای کاربری که به آن صفحه مراجعه کرده است حضور داشته باشد، شما یک ایمپرشن در این پنل خواهید داشت. به عبارتی اگر سایت شما برای عبارتی خاص در صفحه اول گوگل باشد، می‌توان گفت برای تمام جستجوهای کاربران این عبارت ایمپرشن می‌گیرید. باز هم دقیق‌تر می‌توان گفت میزان جستجوی کاربران در بازه زمانی مشخص شده را نشان می‌دهد.
• نرخ CTR: اگر میزان کلیک را بر ایمپرشن تقسیم کنیم و آن را ضربدر صد کنیم به این شاخص می‌رسیم. هر چقدر وبسایت ما در نتایج گوگل رتبه‌های بالاتر داشته باشد این شاخص افزایش می‌یابد.
• میانگین رتبه (Average Position): برای کاربران مختلف در بازه‌‌های زمانی مختلف ممکن است رتبه سایت شما برای عبارت‌های مختلف متفاوت باشد. این میزان حتی در دستگاه‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. میانگین رتبه بر همین اساس ارائه می‌شود. یعنی در بازه زمانی مشخص شده برای تمامی کاربران و دستگاه‌های مختلف میانگین رتبه شما چه میزان بوده است.

همین بخش به تنهایی برای بسیاری از افراد و کسب‌وکارها کافیست تا متوجه شوند روند عملکرد SEO وبسایتشان چگونه است. اما برای متخصصین SEO تنها این بخش کافی نیست.

کاربرد سرچ کنسول در بررسی وضعیت ایندکس صفحات

در بخش Indexing سرچ کنسول گزارشات متنوعی درباره وضعیت فنی وبسایت وجود دارد. با استفاده از این اطلاعات می‌توان فهمید که آیا وبسایت و یا تعدادی از صفحات وبسایت برای حضور در نتایج گوگل دارای مشکل هستند یا نه.

بررسی وضعیت ایندکس بسیار حائز اهمیت است. زیرا اگر در این بخش سایت دارای مشکل و خطا باشد عملا نمی‌توان در نتایج حضور پیدا کرد. سرچ کنسول اطلاعات خیلی خوبی درباره صفحات ایندکس شده و صفحات ایندکس نشده می‌دهد. البته ممکن است بسیاری از این صفحات را مدیریت وبسایت noindex کرده باشد.

باز هم در مقاله مرتبط با این بخش توضیحات جامع‌تری خواهم داد اما بد نیست بدانید که از همین بخش می‌توانید نقشه سایت یا سایت مپ (Sitemap) را به سرچ کنسول معرفی کنید که اطلاعات صفحات و اولویت‌های شما از وبسایت را به گوگل می‌دهد.

کاربرد گزارشات بخش Experience در گوگل سرچ کنسول

سرچ کنسول در طی این چند سال تغییرات زیادی داشته است و گزارشات آن در خود داشبورد جابجا شده‌اند. گزارشات بخش Experience به شما کمک می‌کند تا وضعیت صفحات وبسایت را از نظر سرعت و نمایش در دستگاه‌های مختلف (از جمله موبایل) با معیارهای گوگل بررسی کنید.

یکی از مهم‌ترین گزارشات این بخش گزارش Core Web Vitals است که میان متخصصین سئو بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

ابزار URL Inspection

در کنار سایر موارد، مدیران سایت از طریق ابزار  URL Inspection Tool قادر هستند تا وضعیت عملکرد هر آدرس از سایتشان را بررسی کنند.

این ابزار به کاربر این قابلیت را می‌دهد تا بفهمد هر صفحه از سایتش در نتایج گوگل ایندکس شده است یا نه؛ و در صورتی که این اتفاق نیفتاده باشد می‌توان درخواست ایندکس صفحه را به گوگل داد. همچنین می‌توان نسخه‌ای رندر شده از صفحه را بررسی کرد و فهمید که آیا گوگل توانایی درک اطلاعات موجود در صفحه را دارد یا نه.

گزارشاتی که از آن به شکل کلی نام بردم تنها بخی از قدرت ابزار سرچ کنسول هستند. با توجه به نوع وبسایت و تغییراتی که در آن دارید می‌توانید اطلاعات بیشتری از این ابزار به دست آورید. مثلا اگر سایت شما فروشگاهی باشد می‌توانید اطلاعات زیادی درباره صفحات محصولی‌تان به دست آورید.

جمع‌بندی

گوگل سرچ کنسول ابزاری رایگان و قدرتمند برای مدیریت بهینه حضور سایت در نتایج گوگل است. با استفاده از GSC می‌توان استراتژی سئو سایت را به شکلی دقیق تدوین کرد و رشدهای مناسبی ایجاد کرد. در جلسات بعدی به کاربردها و معرفی هر بخش می‌پردازم و در اولین گام آموزش اتصال وبسایت به گوگل سرچ کنسول را خواهم گفت.

اگر درباره این ابزار سوالی دارید می‌توانید در بخش نظرات همین مقاله یا مقالات بعدی سوال خودتان را بپرسید. تلاش می‌کنم در کمترین زمان به آن پاسخ دهم.