اگر سابقه فعالیت در حوزه دیجیتال مارکتینگ یا حداقل فعالیت در حوزه وبسایت را داشته باشید احتمال زیاد می‌دانید که گوگل آنالیتیکس چیست و چه استفاده‌ای از آن می‌شود و نیازی ندارید که این مطلب را بخوانید. اگرچه شاید اطلاعاتی که در ادامه این مقاله هست را کمتر جایی دیده باشید. اما اگر فردی هستید که تازه به دنیای وبسایت و تحلیل و دیجیتال مارکتینگ وارد شده‌اید قطعا نام گوگل آنالیتیکس به گوش شما خورده است.
اهمیت تحلیل و آنالیز در دیجیتال مارکتینگ
به طور کلی در صنعت دیجیتال مارکتینگ ابزار و پلتفرم‌های مختلفی برای تحلیل و آنالیز فعالیت کسب و کار شما وجود دارد. تحلیل و آنالیز کسب و کار مهم‌ترین اقدامی است که باید انجام دهید. بدون تحلیل نمی‌توانید متوجه شوید در چه بخش‌هایی قوی هستید تا آن‌ها رو قوی‌تر کنید و در چه بخش‌هایی دچار ضعف هستید و باید بهبود دهید. یکی از مهم‌ترین قسمت‌های دیجیتال مارکتینگ وبسابت است. هرکسب و کاری که تصمیم به فعالیت در فضای دیجیتال را می‌گیرد ابتدا به فکر راه‌اندازی یک وبسایت می‌کند. بعد از راه‌اندازی وبسایت نیاز است تا کارکرد آن‌ها آنالیز کنید. سوالاتی بسیاری از خصوص فعالیت یک وبسایت همیشه مطرح می‌شود. به عنوان مثال بازدیدکنندگان وبسایت چطور به سایت شما رسیده‌اند؟ با سرچ در گوگل یا از طریق لینک شبکه‌های اجتماعی یا به طور مستقیم آدرس شما را نوشته‌اند؟ کدام صفحات وبسایت بازدید بهتری داشته است؟ چه تعداد بازدیدکننده کل سایت و هر صفحه دارد؟
مخاطبان پس از ورود بر روی چه دکمه‌ها یا لینک‌هایی کلیک می‌کنند؟ و سوالات بسیار بسیار زیادی که مطرح می‌شود. به همین دلیل برای وبسایت ابزار و پلتفرم‌های مختلفی وجود دارد که آنالیزهایی از سایت را به شما ارائه می‌دهد. شاید بتوان گفت دو مورد از مهم‌ترین پلتفرم‌ها گوگل آنالیتیکس و گوگل سرچ کنسول هستند. در مقاله‌ای در خصوص گوگل سرچ کنسول توضیحات کاملی داده‌ایم. تصمیم داریم در این مطلب در خصوص گوگل آنالیتیکس و بخصوص ورژن جدید آن که مورد بحث این روزهای محافل دیجیتال مارکتینگی است کمی بیشتر بپردازیم. همراه ما در این مطلب باشید.
گوگل انالیتیکس چیست؟
همانطور که از اسم آن مشخص است یکی از پلتفرم‌های شرکت گوگل است. گوگل در داکیومنت‌های خود گوگل آنالیتکس را اینگونه معرفی می‌کند:
«گوگل آنالیتیکس پلتفرمی است که دیتاهای وبسایت و اپلیکیشن شما را جمع آوری می‌کند تا بتواند گزارش‌هایی برای شما ایجاد کند. که این گزارش‌ها نیز می‌توانند برای شما بینشی (insight) برای ادامه فعالیت‌های شما داشته باشد.
گوگل آنالیتیکس به وسیله کدی که شما در صفحات سایت خود قرار می‌دهید (صفحاتی که می‌خواهید دیتاهایی از آن داشته باشید) اطلاعاتی را جمع آوری می‌کند. اطلاعاتی از اینکه بازدیدکننده شما در حال مشاهده کدام صفحه است، چند ثانیه یا دقیقه یا ساعت در سایت و صفحه مورد نظر شما وقت گذرانده و چه کارهایی در آن انجام می‌دهد. همچنین گوگل انالیتیکس تشخیص می‌دهد فرد بازدید کننده با چه مرورگری (browser) وارد سایت شما شده (کروم یا سافاری یا …) زبان سیستم آن چیست (فارسی یا انگلیسی) سیستم عامل فرد بازدیدکننده و اطلاعات دیگر. همچنین گوگل آنالیتیکس به شما می‌گوید که مخاطبان شما چگونه به سایت شما رسیده‌اند. آیا از طریق ترافیک ارگاینک یعنی گوگل و موتورهای جستجو وارد سایت شما شده‌اند یا از طریق سایت‌های دیگر یا به طور مستقیم.
در نهایت زمانی که گوگل این اطلاعات را جمع آوری کرد در دیتابیسی ذخیره می‌کند و سپس به سمت پلتفرم گوگل انالیتیکس ارسال می‌کند. گوگل انالیتیکس این داده‌ها را دسته بندی و پردازش می‌کند و برای شما انواع گزارش از فعالیت مخاطبان‌تان آماده می‌کند.
ورژن‌های مختلف گوگل آنالیتیکس
از زمانی که گوگل پلتفرم گوگل آنالیتیکس راه اندازی شد (سال ۲۰۰۵) تاکنون ۴ نسخه از آن رونمایی شده است که آخرین ورژن در سال ۲۰۲۰ با نام گوگل انالیتیکس ۴ یا همان ga4 شناخته می‌شود. اگر بخواهیم نگاه کوتاهی به نسخه‌های پیشین داشته باشیم:
- اولین نسخه گوگل آنالیتیکس که به نام گوگل آنالیتیکس کلاسیک شناخته می‌شد و با کتابخانه جاوااسکریپیتی ga.js راه اندازی شد.
- دومین نسخه با نام گوگل آنالایتیکس یونیورسال و کتابخانه جاوااسکریپت analytics.js راه اندازی شد.
- ورژن سوم یا همان ga3 هم با نام یونیورسال بود اما اینبار کتابخانه جاوااسکریپتی gtag.js راه اندازی شد.
- و سال ۲۰۲۰ هم با همان کتابخانه gtag.js و اینبار با تغییر مدل اندازه گیری به مدل “Event + Parameter” و نام گوگل آنالیتیکس ۴ یا ga4 به روز رسانی شد.
در اصل باید بگوییم به هرکدام از موارد فوق پراپرتی می‌گویند. به طور مثال اکنون که در حال نگارش این مقاله هستیم هنوز نسخه سوم آنالیتیکس یعنی یونیورسال در کنار نسخه چهارم یعنی ga4 کار می‌کند. برای یک وبسایت شما یک اکانت دارید و دو پراپرتی؛ یک پراپرتی برای نسخه یونیورسال و یک نسخه برای ga4 .
تفاوت‌های GA4 نسبت به یونیورسال
- گزارش ها: یکی از متفاوت‌ترین مواردی که بعد از ورود به ga4 متوجه می‌شوید تعداد زیاد گزارش‌ها و رابط کاربری آن‌هاست.
- مدل‌های اندازه‌گیری: مدل اندازه گیری در ga3 برمبنای سشن (Session) و بازدید صفحات (Pageview) بود و در ga4 مدل اندازه‌گیری برمبنای ایونت (event) و پارامترها (Parameters) است.
- آنالیز سایت و اپ: در نسخه ga3 شما تنها می‌توانستید بر روی سایت خود آنالیز داشته باشید و برای اپ از پلتفرم فایربیس (firebase) استفاده می‌کردید اما نسخه ga4 به نسخه ((وبسایت + اپ)) معروف است و شما هر دو را می‌توانید با همین پلتفرم آنالیز کنید.
- نگهداری داده ها یا Data Retention: یکی از تفاوت‌های این دو نسخه در این است که نسخه ga3 شما تقریبا برای همیشه دیتاها را می‌توانستید نگه دارید اما در نسخه جدید ga4 فقط دو گزینه ۲ ماه و ۱۴ ماه برای حفظ اطلاعات دارید. برای نگهداری همیشه اطلاعات باید از ابزار Bigquery استفاده کنید.
این موارد تنها چند تفاوت بین این دو نسخه است. تفاوت های خیلی بیشتری وجود دارد که اگر تازه به دنیای دیجیتال مارکتینگ وارد شده اید نیازی به دانستن آن‌ها ندارید و اگر تجربه کار با نسخه قبلی را دارید پس از مدتی با تفاوت‌ها آشنا خواهید شد.
- گوگل آنالیتیکس 4 (Google Analytics 4) یا همان ga4 چیست؟
- نصب و راه اندازی گوگل آنالیتیکس 4
- ۹ اشتباه در تنظیمات گوگل آنالیتیکس ۴ که ممکن است هنگام نصب و راه‌اندازی مرتکب شوید
- ایونت ها در ga4 و چگونگی ردیابی آن ها
- راهنمای کامل استفاده از بخش Acquisition در گوگل آنالیتیکس ۴
- همه چیز درباره اتریبیوشن مدل‌ها (Attribution Models) در گوگل آنالیتیکس 4
- انواع scopeهای Traffic-source dimensions در Ga4
- گزارش Conversion rate در آنالیتیکس 4
- شخصی سازی گزارش ها در گوگل آنالیتیکس 4
